خواص عسل طبیعی برای معده
از گذشتههای بسیار دور خواص التیامبخش و درمانی بسیاری را به عسل نسبت دادهاند. در مطلب پیشرو سعی کردهایم ناراحتیهای شایع در دستگاه گوارش و نقش عسل در بهبود آنها را مطرح کنیم و شواهد علمی و باورهای موجود دراینباره را در یکجا برای شما گرد آوریم.
تنها خاصیت عسل شیرینی نیست
عسل یک سیراپ و شیرینکنندهی طبیعیست که میتوان به انواع نوشیدنیها و خوراکیها اضافه کرد و از طمع شیرین آن لذت برد.
عسل خام منبع غنیای از مواد معدنی، آنزیمها و آمینواسیدهاست. عسل را بهدلیل ویژگیهای ضدباکتریاش برای سلامت انسان مفید تشخیص دادهاند و در درمان گلو درد، تغذیه پوست، رفع سرفه، کاهش التهاب و حفظ سطح کلسترول استفاده کردهاند. به این مواردباید بهبود ناراحتیهای معده را نیز اضافه کرد، چون عسل حالا دیگر از درمانهای خانگی شناختهشده برای بیماریهای دستگاه گوارش محسوب میشود.
خواص درمانی عسل طبیعی
- عسل سرشار از آنتیاکسیدان است. برخی از انواع عسلهای طبیعی آنتیاکسیدانی برابر با میوهها و سبزیجات دارند.
- عسل حاوی هیدروژن پراکسید طبیعیست و بههمین دلیل در درمان زخمها سودمند است.
- عسل خواص پرشمار ضدمیکروبی، ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد.
- عسل پریبیوتیک است و بههمین دلیل پروبیوتیکهایِ معده را تغذیه کرده و باعث گوارش بهتر غذا میشود.
- عسل در درمان سوختگیها و زخمهای معده، با ایجاد یک لایه محافط، تسریعِ التیام زخم را موجب شده و از عفونت بیمار جلوگیری میکند.
غنیبودنِ عسل از مواد مغذی به نوعِ تغذیه زنبور از گلها و گیاهان بستگی دارد. خواص درمانی پرشمار، تنها مختص عسلهاییست که کیفیت طبیعی خود را از دست نداده باشند. ازاینرو، عسل مصرفی خود را همیشه از تولیدکنندگان معتبر و یا پخشکنندگان قابلاطمینان تهیه کنید.
کسانی که بهطور مرتب از عسل استفاده میکنند، از مزایای عسل برای سلامتیشان بهرهمند میشوند. خواص درمانی عسل تنها در صورتِ استمرارِ مصرف بروز مییابد. برخی بر این باورند که خوردن یک قاشق چایخوری عسل، سه بار در روز، میتواند اثراتی معجزهآسا در بهبود سوءهاضمه و کاهش علائم مسمویتهای غذایی داشته باشد.
خواص عسل طبیعی برای معده
فرآیند گوارش غذا در شکم انسان چگونه انجام میگیرد؟
همه از نقش حیاتی دستگاه گوارش در بدن انسان آگاه هستیم و میدانیم سلامت تا چه حد به کارکرد مناسب این دستگاه وابسته است.
سیستم گوارش انسان، ساختار پیچیدهای از اندامهای مختلف است که خوراکیها را به موادِ مغذیِ قابلجذب تبدیل میکند، درواقع، انرژی بدن برای انجام فعالیتهای روزانه بهواسطهی عملکرد دستگاه گوارش تأمین میشود.
گوارش در بدن انسان به دو صورت مکانیکی و شیمیایی انجام میگیرد. گوارش مکانیکی تقسیم توده غذا به بخشهای کوچکتر است؛ جنبشِ مواجِ ماهیچههای دیوارهی معده که غذا را با شیرهی معده مخلوط میکند. در عین حال، گوارش شیمیایی از طریق آنزیمهای موجود در شیرهی معده صورت میگیرد. این آنزیمها مولکولهای بزرگتر را به مولکولهای کوچکتر تبدیل میکنند.
سلولهای دیواره معده، مادهای بهنام موکوس ترشح میکنند که سطح معده را با لایهای مقاوم در برابر اسید میپوشاند. شیره معده از موکوس، هیدروکلریک اسید و آنزیمهای گوارشی تشکیل شده است که برای انجامفرآیند هضم، با غذا مخلوط میشوند.
فواید عسل برای دستگاه گوارش
- عسل حاوی آنزیمهاییست که بهعنوانِ کاتالیزور در فرآیندِ هضمِ غذا، بهویژه در تجزیه شکرها و کربوهیدراتها، فعالیت دارند.
- عسل حاوی محتوایِ متیلگلیاکسال است که موجبِ ویژگیهایِ ضدباکتریایی آن میشود. این ترکیب با کنترلِ رشدِ هلیکوباکتر پیلوری به درمان عفونتهای معده کمک میکند.
- عسل به برطرفشدنِ اسهال کمک میکند، چون حرکت عسل در معده و روده آهستهتر از شکرهای معمولی صورت میگیرد.
- عسل سیستم ایمنی بدن را بهبود میبخشد که موجب پیشگیری از بیماریهای دستگاه گوارش در آینده میشود.
آنزیمهای موجود در عسل و نقش آنها در گوارش سالم
یکی از ویژگیهایی که عسل طبیعی را از شکر و سایر شیرینکنندهها متمایز میسازد وجود آنزیمهای فعال است. عسل خام بهطور طبیعی آنزیمهای مختلفی را در خود دارد. آنزیمهای اصلی دیاستاز، اینورتاز، گلوکز اکسیداز و کاتالاز هستند. آنزیمهای دیگری هم به میزان بسیار کم در عسل موجود است. سطح آنزیمها در عسل به عوامل مختلف، مانندِ ترکیب و غلظتِ شهدِ گردآوریشده، و سن زنبورها، بستگی دارد.
دیاستاز: این آنزیم در شهدِ گلها یافت میشود و در هضمِ نشاسته به ترکیبهای کوچکتر سودمند است. میزانِ دیاستاز در عسل با توجه به گلهایی که زنبور شهدشان را جمعآوری کرده متفاوت خواهد بود.
گلوکز اکسیداز: این آنزیم گلوکز را به گلوکونولاکتون تبدیل میکند که باعثِ تولیدِ گلوکونیک اسید و پراکسید هیدروژن میشود. پراکسید هیدروژن در فرآیند گوارش نقش آنتیباکتریال دارد و توانایی عسل در بهبود زخمها را نیز افزایش میدهد.
اینورتاز: این آنزیم باعثِ آبکافتِ ساکاروز به گلوکوز و فروکتوز میشود. این امر به سطح انرژی بدن و تنفس سلولی کمک میکند.
کاتالاز: این آنزیم در تبدیلِ پروکسید به آب و اکسیژن نقش دارد و باعثِ انتقالِ مواد مغذی به جریان خون میشود.
آنزیمها به حفظِ کارکردهایِ گوارشیِ حیاتی، برطرفکردنِ یبوست، بهبودِ متابولیسم، و رفعِ تجمعِ موادِ سمی در بدن کمک میکنند.
خواص عسل طبیعی برای معده
میکروبیوم معده انسان
دستگاه گوارش مملوء از تریلیونها باکتریست که نه تنها به جذب مواد غذایی یاری میرسانند بلکه همچنین تعادل حیاتی و سلامت کلی بدن را سبب میشوند. به ترکیبی از باکتریها و دیگر میکرواُرگانیسمها که در دل و رودهی ما زندگی میکنند، میکروبیوم (ریزاندامگان) میگویند.
هنگامی که میکروبیوم به هر دلیلی از تعادل خارج شود، نشانههای آن بهصورت نفخ و درد شکم، گاز معده، اسهال و حالت تهوع بروز مییابد. بههمریختنِ تعادل میکروبیوم معمولاً بعد از مدت کوتاهی توسط خود بدن اصلاح میشود، اما اگر این اتفاق نیفتد، با عارضهای حاد روبهرو هستیم که به تشخیص و درمان پزشکی نیاز دارد.
از عوامل اصلی در بههمخوردنِ تعادل میکروبیوم، مصرف قرصها و داروهاست، بهویژه آنتیبیوتیکها، که میکروبیوم معده را تغییر میدهند. از آنتیبیوتیکها برای کشتن باکتریهای مضر استفاده میشود اما آنها میتوانند تمامی باکتریهای بدن، چه مفید و چه مضر را نابود کنند.
هلیکوباکتری معده چیست و چه ارتباطی با زخم معده دارد؟
هلیکوباکتر پیلوری نوعی از باکتریست که در دستگاه گوارش رشد میکند وباعث عفونت و زخم در معده شود. این باکتری عامل اصلی اکثر زخمها و آسیبهای معده محسوب میشود. افراد، اغلب در کودکی، به این باکتری مبتلا میشوند و نزدیک به پنجاه درصد از جمعیت جهان به این باکتری آلودهاند.
تاکنون برای اچ.پیلوری واکسنی کشف نشده است. برای درمان این باکتری از آنتیبیوتیکها استفاده میشود، اما از آنجایی که هیچ یک از آنتیبیوتیکها بدون عوارض جانبی نیستند، لازم است در مصرفشان احتیاط کنیم.
نقش عسل در درمان هلیکوباکتری
عسل را بهعنوان یک مکمل خوب برای درمانهای دارویی میشناسند. تحقیقات نشان میدهد مصرف همزمانِ عسل با آنتیبیوتیکها، تاثیرِ دارو را افزایش داده و از مقاومت باکتریایی میکاهد. مقاومت باکتریایی زمانی رخ میدهد که میکروبها توانایی مقاومت دربرابر آنتیبیوتیکها را پیدا کرده باشند و از جدیترین تهدیدها برای سلامت جهانی بهشمار میرود. عسل بهدلیل داشتن خواص ضدمیکروبی بالا میتواند به اثربخشیِ آنتیبیوتیکها کمک کند.
از سوی دیگر عسل از رشد اچ.پیلوری در سلولهای مخاطی معده جلوگیری میکند. با اینکه هیچ مطالعهای تابهحال نشان نداده است که مصرف عسل بهتنهایی میتواند این باکتری را ریشهکن کند، اما عسل، و بهویژه عسل خام که بیشترین خواص آنتیباکتریال را دارد، از رشد و گسترش هلیکوباکتری جلوگیری میکند.
عسل و تغذیه باکتریهای مفید دستگاه گوارش
پروبیوتیکها از باکتریهای مفید هستند که در افزایش سلامت عمومی بدن نقش مهمی دارند. پروبیوتیکها گوارش غذا را بهبود بخشیده و حرکات شکم و رودهها را تنظیم میکنند.
غذاهای پروبیوتیک، مثل ماست و پنیر، در خود باکتری مفید زنده دارند، درحالی که غذاهای پریبیوتیک، مثل عسل، باکتریهای مفید در معده را تغذیه میکنند. ازاینرو، کسانی که به محصولات لبنی حساسیت دارند میتوانند از عسل تازه و طبیعی بهعنوان یک جایگزین مناسب برای تأمین پروبیوتیک استفاده کنند؛ کسانی که حساسیت ندارند هم میتوانند پریبیوتیکها را برای تاثیرگذاری بیشتر، همزمان با پروبیوتیکها مصرف کنند. برای مثال به ماست خود یکی دو قاشق عسل اضافه کنید تا تأثیر پروبیوتیک آن را دو چندان کنید.
علائم زخم معده و کاربرد عسل طبیعی در بهبود زخم
دیواره معده، در اثر اسیدیشدنِ بیش از حد، دچار زخمهایی میشود که به آنها زخم معده میگویند. این امر میتواند بهدلیل کشیدن سیگار، کمبود مواد مغذی، مصرف مداوم مسکنها، یا آلودگی به هلیکوباکتری ایجاد شود. همچنین استرس و غذاهای چرب علائم زخم معده را تشدید و شرایط را بدتر میکنند.
عمومیترین نشانههای زخم معده احساس سوزش یا درد در ناحیه قفسه سینه و شکم است. این درد، بسته به شدت زخم، میتواند برای چند دقیقه تا چند ساعت ادامه داشته باشد.
از عسل برای تسریع التیام زخمها استفاده میشود. عسل بهدلیل غنیبودن از پلیفنولها و سایر آنتیاکسیدانها، در بهبود زخم معده و حمله به باکتریهای اچ.پیلوری موثر شناخته شده است.
آنزیم گلوکز اکسیداز موجود در عسل، هیدروژن پراکسید را تولید میکند که باکتریهای مضر ایجادکنندهی زخم را از بین میبرد و باعث کاهش التهاب لایهی پوشانندهی معده میشود.
خواص ضدمیکروبی عسلها بسته به سطح ترکیبات فنولیک موجود در آنها متفاوت است. عسلِ کُنار یکی از عسلهای دارای بیشترین میزان ترکیبات فنولیک و فعالیت آنتی اکسیدانی بهشمار میرود.
طریقه مصرف عسل برای زخم معده
میزان و روش مصرف توصیهشده: برای آرامکردنِ دردِ زخم، صبح و شب، یک قاشق عسلِ خامِ فرآوری نشده بخورید. برای اینکه عسل مدت زمان بیشتری در معده بماند، میتوانید آن را بر رویِ نانِ تُست یا یک تکه بیسکوئیت ریخته و میل نمایید. با توجه به رشد آهسته باکتری اچ.پیلوری، مصرف عسل را تا زمان برطرفشدن کامل علائم زخم ادامه دهید.
بهطور کلی، مصرف یک یا دو قاشق عسل خام، صبح و با شکم خالی، باعث تمیزشدن روده، تقویت جدارهی معده و پیشگیری و درمان زخمها میشود.
خواص عسل طبیعی برای معده
عسل، درمان طبیعی رفلاکس و سوزش گلو
اگر پس از غذاخوردن سر دل خود احساس سوزش میکنید، ممکن است به رفلاکس معده دچار شده باشید. به بازگشتِ اسید معده به مری و گلو، رفلاکس معده میگویند که بهواسطه وجود رادیکالهای آزاد در دستگاه گوارش رخ میدهد. عسل بهدلیل خاصیت آنتیاکسیدانی با زدودنِ رادیکالهای آزاد، از آسیب به معده جلوگیری کرده و باعث بهبود رفلاکس میشود.
برخی بر این باورند که ویسکوزیته (چسبناکی و غلظت) عسل میتواند با ایجاد لایهای محافظ در مری، تاثیرات سوزشآور اسید را کاهش دهد.
عسل و آبلیمو برای سلامت دستگاه گوارش
شاید وقت آن رسیده باشد که لیوان چای صبحانه خود را با شربت آبلیمو و عسل جایگزین کنید. علاوه بر افزایش انرژی، این نوشیدنی با بهبودِ اسیدیته معده و افزایش حرکات دودیشکل، گوارش را آسانتر میکند. ویتامین c موجود در لیمو، ایمنی بدن را افزایش میدهد و از کبد سمزدایی میکند. عسل نیز باکتریهای خوب معده را تغذیه و گلودرد را درمان میکند و جوشخوردنِ سریعتر زخمها را ممکن میسازد.
هم لیمو و هم عسل، در اثر مخلوطشدن با آب، حرکات دودیشکل (انقباضهایی که موجب حرکت غذا میشوند) را در دستگاه گوارش افزایش میدهند و یبوست را برطرف میکنند.
عسل و چای سبز برای درمان عفونتها
چای سبز خواص بالقوه زیادی برای سلامتی دارد. چای سبز یکی از درمانهای سنتی اسهال است و در بهبود عفونتهای هلیکوباکتری نیز استفاده میشود.
سعی کنید در روز یک یا دو فنجان چای سبز مصرف کنید و یادتان باشد که حتماً از چای سبز بدون کافئین استفاده کنید، چون مصرف زیاد کافئین خود باعث احساس تهوع و درد در معده میشود. همچنین برای درمان رفلاکس میتوانید از عسل همراه با چای سبز بدون کافئین استفاده کنید. ترکیب چای سبز، عسل طبیعی و لیمو، یک نوشیدنی خوشعطروطعم برای بهبود دردهای معده میسازد که خطر آلودگی به هلیکوباکتری را کاهش میدهد.
خواص عسل طبیعی برای معده
مطالعات نشان میدهد افرادی که تنها یک بار در هفته چای سبز و عسل مصرف کردهاند، بهتر از سایرین توانستهاند رشد باکتری اچ.پیلوری را کنترل کنند.
عسل و زنجبیل برای درمان حالت تهوع
زنجبیل را در گذشته درمانی برای همهی امراض میدانستند. زنجبیل خاصیت ضد التهابی دارد و میتواند گاز و ورم معده را تسکین دهد. چای زنجبیل و عسل حالت تهوع را از بین میبرد و موجب تأمین انرژی بدن میشود.
برای تهیه چای زنجبیل و عسل، ریشه پوستکنده زنجبیل را به مدت ۱۰تا۲۰ دقیقه در آب بجوشانید و آنگاه آن را صاف کرده، بگذارید کمی خنک شود، و با اضافهکردن عسل و لیمو، میل نمایید.
روشهای مختلف استفاده از عسل خام برای بهبود گوارش:
- مصرف روزانه یک یا دو قاشق عسل.
- مصرف ناشتای آب گرم همراه با کمی عسل (یک قاشق).
- مصرفِ مخلوطِ عسل و پودر دارچین، که چیزی شبیه به مربا خواهد بود، هر روز صبح.
- اضافهکردن یک یا دو قاشق عسل به ماست و مصرف آن.
- مصرف سرکه سیب و عسل، که از دیرباز برای گوارش بهتر توصیه شده است. برای این کار دو قاشق سرکه سیب و یک قاشق عسل را به یک لیوان آب اضافه کرده و پیش از هر وعده غذایی بنوشید. با این حال، چون این ترکیب خاصیت اسیدی بالایی دارد، برای همه افراد مناسب نخواهد بود.
خرید عسل طبیعی زنبورستان بینوس